Hệ thống phản hồi sinh học Kolibri được thiết kế để giải quyết các vấn đề liên quan đến hệ vận động, từ phục hồi sau đột quỵ, chấn thương đến điều chỉnh tư thế, phục hồi tâm lý- tình cảm, phục hồi chức năng cơ sàn chậu. Điểm mạnh của phương pháp này nằm ở tính không xâm lấn và an toàn tuyệt đối.
Trong làn sóng chuyển đổi số y tế, công nghệ y sinh (Medical Technology - MedTech) đang nổi lên như một động lực quan trọng. Người tiêu dùng Việt Nam ngày càng tìm kiếm sự minh bạch, tiện lợi và cá nhân hóa cao hơn từ các nhà cung cấp dịch vụ y tế của họ. Đáp ứng nhu cầu này, các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo, robot y tế, và đặc biệt là các hệ thống phản hồi sinh học đang được tích hợp vào quy trình điều trị, mang lại những cải tiến đáng kể trong chất lượng chăm sóc bệnh nhân. Đây là quá trình đòi hỏi sự kiên trì, theo dõi liên tục và động lực cao từ bệnh nhân - những yếu tố mà công nghệ phản hồi sinh học kết hợp với trò chơi hóa có thể giải quyết một cách hiệu quả.
Hệ thống Kolibri là sự kết hợp hoàn hảo giữa công nghệ phản hồi sinh học và trò chơi hóa trong phục hồi chức năng. Tùy thuộc vào mục tiêu phục hồi và lĩnh vực ứng dụng, hệ thống này được chia thành ba phân hệ phần mềm chuyên biệt: phục hồi cơ xương khớp, phục hồi tâm lý - tình cảm, và phục hồi cơ sàn chậu. Mỗi phân hệ được thiết kế để giải quyết một nhóm vấn đề sức khỏe cụ thể, sử dụng các loại tín hiệu sinh lý phù hợp và các bài tập trò chơi hóa được tối ưu hóa.
Điểm đặc biệt của hệ thống là thiết kế không dây với bốn cảm biến đa năng, cho phép đo đồng thời nhiều loại tín hiệu sinh lý khác nhau như điện não đồ (EEG), điện cơ (EMG), biến thiên nhịp tim (HRV), nhịp thở và phản ứng da điện (GSR). Tính linh hoạt này giúp bác sĩ và kỹ thuật viên phục hồi chức năng có thể tùy chỉnh liệu trình điều trị theo nhu cầu cụ thể của từng bệnh nhân.
Hình 1: Hệ thống phản hồi sinh học Kolibri của hãng Neurotech, Nga
Phân hệ phục hồi cơ xương khớp của Kolibri được thiết kế để giải quyết các vấn đề liên quan đến hệ vận động, từ phục hồi sau đột quỵ, chấn thương đến điều chỉnh tư thế. Hệ thống sử dụng chủ yếu tín hiệu điện cơ (EMG) và đo góc lệch chi để theo dõi hoạt động của các cơ nông và mức độ vận động của chi.
Các chỉ định điều trị bao gồm liệt không hoàn toàn trung ương và ngoại biên, tình trạng co cứng cơ dạng tăng trương lực và co thắt, các rối loạn sau chấn thương, phục hồi chức năng sau đột quỵ và sau phẫu thuật, cũng như điều chỉnh tư thế. Hệ thống cung cấp các bài tập được thiết kế sẵn cùng với các giao thức chẩn đoán, giúp bác sĩ nhanh chóng triển khai liệu trình điều trị phù hợp.
Nguyên lý hoạt động của phân hệ này khá trực quan cảm biến được đặt trên vùng cơ cần tập luyện sẽ ghi nhận tín hiệu EMG khi bệnh nhân co hoặc giãn cơ. Tín hiệu này sau đó được chuyển đổi thành các yếu tố điều khiển trong trò chơi hiển thị trên màn hình. Bệnh nhân không chỉ đơn thuần thực hiện các động tác cơ học, mà còn tương tác với các tình huống trò chơi sinh động, tạo động lực và sự hứng thú cao hơn nhiều so với các bài tập phục hồi truyền thống.
Kết quả của quá trình này là bệnh nhân không chỉ phục hồi chức năng của cơ mục tiêu, mà còn kích hoạt lại liên kết thần kinh giữa não bộ và cơ thể - một yếu tố then chốt trong phục hồi chức năng vận động sau các tổn thương thần kinh.
Hình 2: Người tập phục hồi chức năng bằng tín hiệu EMG sau chấn thương
Phân hệ phục hồi tâm lý - tình cảm tập trung vào việc điều chỉnh các vấn đề về sức khỏe tâm thần và rối loạn cảm xúc. Hệ thống sử dụng tín hiệu điện não đồ (EEG), điện tim (ECG) và nhịp thở để theo dõi trạng thái tâm lý và sinh lý của bệnh nhân.
Các lĩnh vực ứng dụng của phân hệ này bao gồm: ADHD (rối loạn tăng động giảm chú ý), PTSD (rối loạn stress sau chấn thương), nóng giận và lo âu, các rối loạn học tập như dyslexia, dysgraphia và dyscalculia, cũng như mất ngủ, trầm cảm, đau nửa đầu, căng thẳng tâm thể và phòng ngừa vấn đề sức khỏe tâm thần.
Hình 3: Người tập dùng tín hiệu điện não để điều trị chứng mất tập trung
Hệ thống cung cấp hơn 15 trò chơi tương tác được thiết kế đặc biệt để huấn luyện não bộ, giúp bệnh nhân học cách điều chỉnh các mô hình sóng não, nhịp tim và nhịp thở của mình. Ví dụ, trong điều trị ADHD, bệnh nhân có thể được yêu cầu duy trì một trạng thái tập trung nhất định để điều khiển nhân vật trong trò chơi, từ đó rèn luyện khả năng tập trung chú ý trong thời gian dài.
Một lợi thế quan trọng của phân hệ này là tính không xâm lấn hoàn toàn. Không có thuốc, không có can thiệp vật lý - bệnh nhân chỉ cần đeo các cảm biến và tương tác với các trò chơi được thiết kế khéo léo. Phương pháp này đặc biệt phù hợp cho trẻ em và những người muốn tránh các phương pháp điều trị dược lý.
Phân hệ phục hồi cơ sàn chậu giải quyết các vấn đề sức khỏe thường bị coi là nhạy cảm và khó nói, nhưng lại ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là phụ nữ sau sinh và người cao tuổi. Hệ thống sử dụng cảm biến điện cơ (EMG) đặc biệt để đo hoạt động của các cơ sàn chậu.
Các chỉ định điều trị bao gồm: tiểu không tự chủ, rối loạn bàng quang do thần kinh, đau bàng quang, điều trị bệnh trĩ, phục hồi chức năng cơ thắt, són phân, sa thành âm đạo và tử cung, sa các cơ quan vùng chậu, chuẩn bị sinh nở, phục hồi sau sinh, kéo dài thời gian cương cứng, và điều trị chứng không đạt cực khoái.
Điểm đặc biệt của phân hệ này là khả năng kiểm soát cơ đối kháng - một yếu tố quan trọng trong việc tập luyện cơ sàn chậu hiệu quả. Hệ thống có thể đồng thời theo dõi cả cơ cần tập luyện lẫn các cơ xung quanh, đảm bảo bệnh nhân đang thực hiện đúng động tác mà không vô tình kích hoạt các nhóm cơ không mong muốn.
Hình 4: Bệnh nhân ứng dụng Kolibri để điều trị rối loạn cơ sàn chậu
Các giao thức chẩn đoán tích hợp sẵn giúp bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng hiện tại của bệnh nhân trước khi bắt đầu liệu trình điều trị. Sau đó, các bài tập được cá nhân hóa dựa trên khả năng thực tế và mục tiêu phục hồi cụ thể của từng người. Việc trò chơi hóa các bài tập này không chỉ tạo động lực cho bệnh nhân mà còn giúp họ vượt qua sự ngại ngùng thường gặp khi điều trị các vấn đề nhạy cảm này.
Sự kết hợp giữa công nghệ phản hồi sinh học và trò chơi hóa đang mở ra một kỷ nguyên mới trong phục hồi chức năng y tế. Hệ thống như Kolibri là minh chứng cho việc công nghệ không chỉ hỗ trợ mà còn cách mạng hóa cách thức điều trị, biến quá trình phục hồi từ một nhiệm vụ đơn điệu thành một hành trình tương tác, có ý nghĩa và hiệu quả cao.
Tương lai của phục hồi chức năng không nằm ở việc thay thế con người bằng máy móc, mà ở việc trao quyền cho bệnh nhân thông qua công nghệ, giúp họ trở thành người tham gia tích cực trong hành trình chữa lành của chính mình. Và đó chính là giá trị cốt lõi mà chuyển đổi số y tế đang mang lại. Hệ thống phản hồi sinh học Kolibri đã sẵn sàng chuyển giao cho các đơn vị có nhu cầu.
Mọi thông tin vui lòng liên hệ:
Trung tâm Thông tin Thống kê và Ứng dựng Tiến bộ Khoa học Công nghệ Tp.HCM (CISAST)
Phòng Giao dịch Công nghệĐiện thoại: (028) 3521 0735 – 3822 1635
Công ty Cổ phần Y Khoa NQ (NQ Medical Corp)Địa Chỉ: 230A Nam Hòa, P. Phước Long A, Tp. Thủ Đức, Tp. HCM
Website: nguyenquoc.com.vn nqmedical.asia
Email: info@nguyenquoc.com.vn info@nqmedical.asia
Hotline: 0981 297 729 hoặc 0911 202 911
Tài liệu tham khảo
[1] Dao, Minh Nhat. “Vietnam’s MedTech Industry: Opportunities and Challenges.” Vietnam Briefing News, 22 Aug. 2023, www.vietnam-briefing.com/news/vietnams-medtech-industry-building-a-solid-business-foundation-to-ride-the-next-wave-of-growth.html/.
[2] Basmajian, J V. “Biofeedback in Rehabilitation: A Review of Principles and Practices.” Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, vol. 62, no. 10, Oct. 1981, pp. 469–75, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7030271/.
[3] LeWine, Howard E. “Biofeedback.” Harvard Health, 5 Dec. 2018, www.health.harvard.edu/a_to_z/biofeedback-a-to-z.
[5] Tuah, N. M., Ahmedy, F., Gani, A., & Yong, L. N. (2021). A Survey on Gamification for Health Rehabilitation Care: Applications, Opportunities, and Open Challenges. Information, 12(2), 91. https://doi.org/10.3390/info12020091
[5] Adlakha, Shagun, et al. “Effectiveness of Gamification for the Rehabilitation of Neurodegenerative Disorders.” Chaos, Solitons & Fractals, vol. 140, Nov. 2020, p. 110192, https://doi.org/10.1016/j.chaos.2020.110192
Techport.vn - Công ty Cổ phần Y Khoa NQ (NQ Medical Corp)